سفیر ایران در مسکو: روسوفیل نیستیم
روزنو :کاظم جلالی گفت: ما طبعاً «روسوفیل» نیستیم، همچنان‌که «انگلوفیل» و یا طرفدار آمریکا هم نیستیم.
ایسنا: سفیر ایران در مسکو گفت: در ایران، بعضی‌ها اینگونه القا می‌کنند که گویی روسیه از طرف ما خودسرانه با آمریکایی‌ها صحبت می‌کند، در حالی که اینگونه نیست.
کاظم جلالی در پاسخ به این سوال که آیا تصویب معاهده جامع مشارکت راهبردی در پارلمان روسیه در بحبوبه مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا، معنای خاصی دارد یا یک فرایند عادی است؟ گفت:هر ۲ گزینه می‌تواند درست باشد، به یک معنا روسیه این توافقنامه راهبردی را با ما امضا کرد و طبعا باید در پارلمان به تصویب می‌رسید، در گذشته هر زمان، وقت ملاقات ۲ رییس‌جمهور را برای امضای موافقنامه تعیین می‌کردیم، برخی‌ها اینگونه تحلیل می‌کردند، چون روسیه روابطش با ترامپ درست می‌شود، احتمال آنکه آنها بخواهند توافقنامه را به تاخیر بیاندازند، زیاد است، اما من در جریان تنظیم وقت بودم و خیلی وقت‌ها زمان سفر رییس‌جمهور را ما تعیین می‌کردیم و روس‌ها هم با همان زمان موافقت کردند و این سفرها انجام شد.
وی افزود: در مورد معاهده جامع مشارکت راهبردی نیز آقای پوتین حکم داد که آقای «رودنکو»، معاون وزیر خارجه لایحه را به مجلس ببرد و مدافع لایحه باشد که طبعا با کمترین فاصله از زمان امضا به لایحه تبدیل و در دوما و شورای فدراسیون تصویب شد.
سفیر ایران با بیان این که «معمولا کمتر اتفاق می‌افتد که برای یک مصوبه‌ای که در مجلس پیگیری می‌شود، رییس‌جمهور روسیه حکم بدهد»، گفت: در همین ملاقات آقای «عراقچی» با آقای «پوتین»، رییس‌جمهور روسیه هم چندین بار این نکته را گفت که روابط ما با جمهوری اسلامی ایران، راهبردی است و هیچ ارتباطی با روابط ما با سایرین ندارد و چند بار هم این را تکرار کردند که ما در روزهای حساسی در کنار هم بودیم و اینطور نیست که در زمان دیگر نمی‌توانیم در کنار هم نباشیم.
جلالی با بیان این که «ما با این ادبیات آشنا هستیم و در ادبیات مقامات دیگر روسیه هم شنیدیم، ادامه داد : مثلا در سفر قبلی آقای لاوروف به تهران، همین مطلب را مرتب ذکر کردند. روسیه در این ارتباط مصمم است در میانه این میدانی که قرار دارد در مورد ارتباطش با چین نیز این را نشان دهد.
وی با بیان این که «پوتین» در گفت‌وگوی اولی که با «ترامپ» داشت، با یک فاصله کوتاهی با چین صحبت کرد، گفت: این معنی دارد و این است که ما رابطه‌مان را با متحدین خودمان ادامه خواهیم داد.
کار متوقف به توافق نیست
سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که از زمانی که دکتر پزشکیان به مسکو سفر کردند، آیا فرایند اجرای معاهده پیش رفته یا نه؟ اظهار کرد: کار متوقف به توافق نیست، توافق در اصل یک سند بزرگی است برای ریل‌گذاری و این ریل‌گذاری در همه عرصه توسط رهبران ۲ کشور و روسای جمهور انجام می‌شود.
وی با بیان این که «توافقنامه اولا رابطه را تثبیت می‌کند، ثانیا دورنمای روابط را کاملا مشخص می‌کند و ثالثا همه دستگاه‌های داخل کشور باید بنشینند و از داخل توافقنامه کار بیرون بیاورند»، گفت : ما در سفارت این کار را انجام دادیم. خود توافقنامه مثل کتاب مقدس می‌ماند که می‌شود عملیاتی نکنیم ولی هر روز بخوانیم. توافقنامه را می‌توان مثل قرآن روزی یکبار خواند، اما باید همه دستگاه‌ها ابعاد مختلف توافقنامه را بررسی و کار طراحی کنند. ما در سفارت برنامه اولیه‌ای نوشتیم و خدمت آقای عراقچی و مسئولان کشور تقدیم کردیم، این برنامه به عنوان یک دیباچه بود، مثل خود توافقنامه که اولین بار در داخل سفارت نوشتیم و در داخل کشور، غنی شد. امروز هم همین کار را انجام دادیم. فکر می‌کنیم همه دستگاه ها باید توافقنامه را بخوانند، تقسیم کار شود که هر جزئی از توافقنامه مربوط به چه نهاد، تشکل، سازمان و وزارتخانه‌ای می‌شود و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم، در این توافقنامه موضوعات گوناگون دوجانبه، سازمان همکاری‌های منطقه‌ای و سازمان‌های بین‌المللی حوزه محیط زیست، دریای خزر، بحث‌های دانشجویی، دیپلماسی عمومی، بحث‌های دفاعی، نظامی، اطلاعاتی، امنیتی را در بر می‌گیرد.
وی تاکید کرد: همه باید برای کار روی توافقنامه آماده باشند و فکر کنند که از دل آن چه ارتباطاتی را می‌توان با روسیه ایجاد کرد که منافع ملی ما بیشتر تامین شود.
پوتین در مورد خطوط قرمزشان و مذاکرات با آمریکا گزارشهایی را به ما داد
وی افزود: موضوع دیگر نیاز به مشورت متقابل با همدیگر در این مقطع است. هم روس‌ها و هم ما علاقه‌مند هستیم مشورت کنیم. در ملاقات با آقای پوتین، وزیرخارجه ما گزارشی هم از مذاکرات دادند، آنها هم در موضوع اوکراین و اینکه چه کارهایی می خواهند انجام دهند. در مورد خطوط قرمزشان و مذاکرات با آمریکا گزارشهایی را به ما دادند. ما هم به آنها گفتیم که ما در مذاکرات با آمریکا چه مباحثی را داشتیم و خطوط قرمز ما مشخص است و چگونه حرکت خواهیم کرد.
روس‌ها از اینکه در مذاکرات ایران و آمریکا نیستند گلایه‌ای ندارند
جلالی در پاسخ به این سوال که در این بیست‌وسه سالی که ما مذاکره داشتیم، معمولاً روس‌ها و اروپایی‌ها حضور داشتند. اکنون اروپایی‌ها گلایه‌مند هستند که چرا کنار گذاشته شده‌اند. آیا روس‌ها نیز گلایه‌ای ندارند؟ گفت: نه، روس‌ها گلایه‌ای ندارند، ولی مرتب می‌گویند: «ما آماده‌ایم که در هر حوزه‌ای که شما بخواهید ایفای نقش کنیم.» یعنی روس‌ها بدون اینکه محدودیتی ایجاد بکنند، این آمادگی را دارند. این را من بارها و بارها هم در ملاقات‌های خودم، چه زمانی که همراه جناب وزیر بودیم در ملاقات‌های ایران و روسیه، دیده‌ام. روس‌ها کاملاً به این نکته واقف هستند که ما علاقه‌مندیم با روسیه و چین کار جدی کنیم. همان‌طور که شما اشاره کردید، روس‌ها همیشه در مذاکرات حضور نداشتند. ما ابتدا با سه کشور اروپایی شروع کردیم، و پس از آن، روسیه و چین نیز به مذاکرات اضافه شدند. سپس آمریکایی‌ها هم وارد شدند، ولی بعداً آمریکا کنار کشید و ما با بقیه ادامه دادیم. سپس مسئله اوکراین پیش آمد و پس از آن، گفت‌وگوهای جدیدمان با سه کشور اروپایی آغاز شد. ما همیشه گفته‌ایم که آماده‌ایم روسیه و انگلیس در گفت‌وگوها حضور داشته باشند و طبیعتاً این کار نیز در حال انجام است. از طرف دیگر، قرار ما این است که مرتب با یکدیگر مشورت داشته باشیم. این را هم بدانید که در ایران، بعضی‌ها اینگونه القا می‌کنند که گویی روسیه از طرف ما خودسرانه با آمریکایی‌ها صحبت می‌کند، در حالی که اینگونه نیست. بنای ما با روس‌ها این است که تمام گفت‌وگوهایی که اگر قرار باشد از طرف ایران انجام شود، باید قبلش با ما تنظیم و هماهنگ شود.
جریان غرب‌گرا علاقه‌مند نیست که ما متحدینی در خارج داشته باشیم
جلالی در پاسخ با این سوال که وقتی روسیه و آمریکا در عربستان درباره اوکراین مذاکره می‌کردند، همین جریانی که شما اشاره کردید در داخل می‌گفتند روس‌ها در حال معامله هستند. شما این را نفی می‌کنید. طبیعتاً باید هم نفی شود، اما این جریانات داخلی که رسانه هم در دستشان هست، همیشه این گزاره را مطرح می‌کنند که روس‌ها در مواقع مهم معامله می‌کنند. نظر شما چیست؟ اظهار کرد: در این رابطه چند نکته را عرض می‌کنم، نکته اول اینکه در داخل ایران، جریان غرب‌گرا علاقه‌مند نیست که ما متحدینی در خارج داشته باشیم.
آنها تلاش می‌کنند تا هر ارتباطی که ما با کشور دیگری می‌خواهیم برقرار کنیم را به ضرر ما جلوه دهند، در حالی که غرب نیز حاضر به ارتباط‌گیری با ما نیست. جمع این دو نگاه می‌شود صفر. من نمی‌دانم چرا برخی افراد که ادعای ملی‌گرایی و ایران‌دوستی دارند، متوجه این نکته نیستند که وقتی همه متحدین ما را نفی می‌کنند و غرب هم که ارتباط برقرار نمی‌کند، در نهایت ما منزوی می‌شویم. نکته دوم اینکه هر کشوری اگر در گذشته به ما ظلم کرده باشد یا حتی امروز خلف وعده کند، بلافاصله برخی با دیده اغماض به آن نگاه می‌کنند.
اما درباره روسیه و برخی کشورها، به تاریخ رجوع می‌کنند و از تاریخ مدد می‌گیرند تا روابط امروز را تخریب کنند. این نیز نکته عجیبی است. نکته سوم اینکه ای‌کاش حداقل امانت‌داری در گفتار رعایت می‌شد. مثلاً در خصوص گفت‌وگوی آقای «رودنکو»، معاون وزیر خارجه روسیه، در دومای روسیه، یکی از نمایندگان از ایشان پرسید که آیا معاهده مشارکت راهبردی با ایران شامل این می‌شود که اگر به ایران حمله شود، روسیه باید دفاع کند؟ ایشان پاسخ دادند که نه، چنین چیزی در این معاهده نیست، هرچند ما متحد ایران هستیم. ایران در اینجا بین ۲ گزینه بود؛ یا باید مانند کره شمالی و بلاروس، قراردادی با روسیه امضا می‌کرد که اگر به ما حمله شد، روسیه از ما دفاع کند – که اگر این کار را می‌کردیم، می‌گفتند استقلال ایران را فروختند – یا همان‌طور که الآن هست، با احترام و استقلال روابط داشته باشیم.
حالا که روسیه می‌گوید چنین بندی در توافقنامه نیست، برخی رسانه‌های معاند فارسی‌زبان آمدند و جملاتی ساختگی به نام معاون وزیر خارجه روسیه منتشر کردند. اما دوستان ما در ایران پیگیری نکردند، در حالی که من متن اصلی را ترجمه کردم و برای مسئولین کشور ارسال کردم تا از موضع‌گیری اشتباه جلوگیری شود، و همه نیز تأیید کردند که پاسخ ایشان منطقی و درست است. اگر بخواهم از این جریان‌سازی‌ها، غیرامانت‌داری‌ها و بی‌صداقتی‌ها بگویم، بسیار است.
روسوفیل، انگلوفیل و یا طرفدار آمریکا نیستیم
وی ادامه داد : ما طبعاً «روسوفیل» نیستیم، همچنان‌که «انگلوفیل» و یا طرفدار آمریکا هم نیستیم. ما طرفدار منافع ملی ایران هستیم. من در اینجا به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران موظفم قاطعانه از منافع کشورم دفاع کنم. اما اینکه نگذاریم متحدین ما با ما متحد باشند و هر روز با استفاده از منابع رسانه‌ای غرب، جریانی علیه روابط کشورمان ایجاد کنیم، این انصاف نیست.
